اتاق فرار در بوته نقد و بررسی
به گزارش کارکادو، ایرنا نوشت: دبیر شورای نظارت بر اسباب، اظهار داشت: در صنعت اسباب بازی صاحبان صنایع وقتی مقرر است مجوز بگیرند می گویند وضع خراب است و اگر حمایت صورت نگیرد، زمین می خورند اما بمحض این که رویکرد از حمایت گری به سمت سرمایه گذاری تغییر کند، می گویند شرایط عالی است.
نخستین جلسه حل معمای «اتاق فرار» بررسی چالش های اتاق فرار از نظر حاکمیت و فعالین در قالب سلسله نشست های تحول در صنایع فرهنگ بنیان با حضور مسعود حسنلو، فعال حوزه سرگرمی، مسیح خدابخشیان، فعال اتاق فرار، حامد حسینی، فعال اتاق فرار و آیدین مهدی زاده، دبیر شورای نظارت بر اسباب بازی اجرا شد. نشست مذکور با محوریت نتایج نظرسنجی انجام شده از فعالین اتاق فرار صورت گرفت. با توجه به این که از سال ۹۵ بحث اتاق فرار در کشور مطرح شده و وزارت ورزش به عنوان متولی مجوز اتاق های فرار شناخته می شود، برخی چالش هایی در زمینه اتاق فرار مطرح است. کما این که در جامعه آماری در نظر گرفته شده در نظرسنجی مذکور حدود ۵۰ درصد از صاحبان اتاق های فرار اعلام نمودند که بدون مجوز فعالیت می نمایند، البته تعدادی هم از وزارت ورزش مجوز گرفتند و عمدتا اعلام نمودند بین ۱ تا ۲ میلیون برای دریافت مجوز هزینه کردند. همین طور زمان اقدام تا دریافت مجوز ۶ ماه مطرح گردیده است. نکته دیگری که در نظر سنجی فعالین اتاق های فرار مشاهده می شود درباره ی استفاده صاحبان اتاق های فرار از تسهیلات است که عمدتا اعلام نمودند از تسهیلات استفاده نکردند. همین طور درباره ی نوع طراحی اتاق های فرار نیز خیلی از فعالان عنوان کردند که بر طبق ایده شخصی خود طراحی نموده و بیشترین تلاش خودرا بر روی بحث ترس پایه گذاری کردند، در حقیقت به سبب این که ترس بیش از سایر موارد طرفدار دارد، اتاق های فرار طراحی خودرا بر این اساس پایه ریزی کردند. میانگین سنی مراجعین به اتاق فرار نیز همچون مواردی که در نظرسنجی مذکور در نظر گرفته شده و این نتیجه گرفته شد که بیشتر مراجعین این مراکز بین ۱۸ تا ۲۴ سال هستند، البته رده های سنی زیر ۱۸ سال هم یکی از مخاطبان اصلی اتاق های فرار هستند که نکته قابل تأملی است. همین طور با اهمیت ترین چالش هایی اتاق فرار که از نظر فعالان این عرصه مطرح شده عبارتند از ضعف تکنولوژی اتاق های فرار، مشکلات نظارتی، وضعیت ملک، کارهای زیر زمینی و فرهنگ سازی جهت استفاده از اتاق های فرار. در نهایت بر طبق نظرسنجی انجام شده از فعالین اتاق های فرار اجاره مکان و نبود فروش تجاری به عنوان علل شکست احتمالی اتاق های فرار شناخته شد. در ادامه نشست حل معمای «اتاق فرار» بررسی چالش های اتاق فرار از نظر حاکمیت و فعالین، مهدی زاده ضمن ارزیابی داده های نظرسنجی انجام شده در زمینه اتاق های فرار اظهار داشت: در صنعت اسباب بازی وقتی قرار می شود که مجوز بگیرند، صاحبان صنایع می گویند وضع خراب است و اگر حمایت صورت نگیرد، زمین می خورند اما بمحض این که رویکرد از حمایت گری به سمت سرمایه گذاری تغییر کند، می گویند شرایط عالی است و سرمایه گذاری دراین زمینه اسباب بازی بسیار مفید می باشد. وی ادامه داد: آمارها به طور معمول تحت تأثیر شرایط هستند و از سویی هر پدیده فرهنگی در ابتدا گرفتار نوعی ابتذال به مفهوم بذل توجه، می شود. به عنوان مثال وضعیت نگران کننده فعلی اتاق فرار به سبب وضعیت شروع این پدیده است و اگر کرونا هم نبود باز هم فعالین این عرصه چنین شرایطی را تجربه می کردند. مورد دیگر این است که باید آمارها در زمینه بازی ها منطبق با سال باشند و به روز شوند به عنوان مثال سرانه استفاده از اسباب بازی که هم اکنون وجود دارد مربوط به سال ۹۲ است. علاوه بر این در قضیه ترس نکته این است که واقعاً مردم به ترس علاقمند هستند یا خیر، که برای فهم این مورد باید به سراغ سایر شاخص ها رفت به عنوان مثال استقبال مردم از فیلم های ترسناک و یا مواردی از این قبیل را مورد ارزیابی قرار داد. او اضافه کرد: چونکه این نوع از تحلیل علاوه بر این که نگاهی به آمارها دارد، با زاویه دید کل نگر قضایا را ارزیابی می نماید. هم اکنون ۶ پایه اصلی روانشناسی داریم که همگی معتقدند ترس و تهدید اصلی ترین عامل محرک برای جذب مخاطب هستند. در حقیقت ترس منجر به افزایش هورمون های هشدار دهنده می شود و همین نکته عامل جذب افراد است. نمونهموذد تایید این گزاره میزان استقبال از سریال های دوره قاجار است. در حقیقت یکی از عوامل استقبال مخاطب از به این قبیل سریال ها مربوط به فضاهای دیگر باش است که در سریال های مذکور حاکم است. در مجموع این تحلیل های کیفی منجر به گرفتن تصمیمات درست می شوند. مهدی زاده درباره ی ضرورت گرفتن مجوز برای اتاق های فرار اشاره کرد: به طور معمول با نگاه سلبی به مجوز نگاه می نماییم از همین رو سازندگان اتاق های فرار بر طبق چنین ذهنیتی به سمت مجوز نمی روند. همین طور جذابیت تأسیس اتاق فرار به اندازه ای بالا رفته که انگیزه فرد جهت راه اندازی آن فقط اقتصادی نیست و ممکنست بدنبال هیجان آن باشند. خدابخشیان درباره ی آمارهای مطرح شده در زمینه بازی ها اشاره کرد: در ابتدا لازم است به این نکته اشاره کنم که بر طبق آمار وزارت ورزش حدودا ۳درصد اتاق های فرار در تهران مجوز دارند. نظرسنجی مورد بخث درباره ی میزان و نوع علاقه مردم به بازی ها سال ۱۴۰۰ انجام شده و هم اکنون بسیار از این آمارها فاصله گرفتیم پس نیاز به نظرسنجی مجدد وجود دارد. البته با توجه به این که فضای اتاق فرار بسیار غیرحرفه ای است آمارها در این عرصه پاسخگو نیستند. نکته دیگر این است که وزارت ورزش هیچ تلاشی برای شکل گیری کمیته یا فدراسیون اتاق فرار انجام نداد بلکه با کوشش های انجام شده از بیرون، کمیته اتاق فرار شکل گرفت. او با اشاره به بحث ترس در جذابیت اتاق فرار متذکر شد: بحث ترس به عنوان عامل جذب مخاطب از سال ۹۵ تا ۹۸ ادامه داشت و از یک زمانی به بعد ترند شد. یکی از علل افزایش اتاق های فرار سهولت در راه اندازی آنست چونکه به نسبت سایر بازی ها به سرمایه کمتری نیاز دارد، همین طور بیشتر پرسنل این اتاق ها افراد زیر ۱۸ سال هستند که بحث اقتصادی برای آنها اهمیت ندارد. از جانب دیگر در ایران استانداردهای اتاق فرار اصلا رعایت نمی گردد. مورد دیگر که بسیار در اتاق فرارها مشکل ساز است بی ارزش بودن قانون در این فضا است به این معنا که افراد به آسانی مغایر با قانون عمل می کنند و تبعاتی هم برای آنها وجود ندارد. خدابخشیان همین طور ابراز کرد: بدین سبب بیشتر فعالین حوزه اتاق فرار فعالین غیرجدی با سن پایین هستند، چونکه کار راحت است و با کمترین امکانات می توان آنرا راه اندازی نمود. هم اکنون اتاق های فرار معاف از مالیات هستند و شهرداری هم درباره ی آنها سخت گیری شایان توجهی ندارد. در مجموع اتاق فرار در دولت چندان ارزشی ندارد کما این که در وزارت ورزش متولی در این بحث ندارد. مورد دیگر که درباره ی اتاق فرار وجود دارد مختلط بودن این اتاق ها است و این مورد درباره ی اتاق های فرار بسیار مبهم مطرح شده چونکه از طرفی مسئولین باخبر هستند این اتاق ها بصورت مختلط برگزار می گردند و از جانب دیگر بصورت رسمی آنرا نمی پذیرند در اینجا سرمایه گذار گرفتار تنش و استرس است. بدین سبب اگر مقرر است اتاق های فرار مختلط باشند یا خیر باید بصورت رسمی اعلام کنند. او با تکیه بر مشخص شدن قوانین برای صاحبان اتاق های فرار اظهار داشت: نکته قابل توجه این است که اگر در اتاق های فرار جدایی جنسی صورت بگیرد مخاطب خودرا از دست می دهند کما این که در مشهد این صورت گرفت و کافه بازی ها و اتاق های فرار تعطیل شدند و هیچ کس به این قضیه ورود نیافت. کمیسیون ماده ۵ وزارت ورزش بارها اعلام نموده که مشکلی با اختلاط ندارد اما ممکنست مشکل ساز شود. همه این موارد دست به دست هم دادند که طی ۵ سال اخیر اتاق های فرار سطحی شوند. خدابخشیان همین طور اضافه کرد: باید ایمنی در اتاق های فرار در نظر گرفته شود چونکه در صورت وقوع اتفاق بسیار فجیع ممکنست همه اتاق های فرار تعطیل شوند. البته در مرداد ماه نزدیک بود چنین اتفاق بدی در تهران صورت بگیرد. در مجموع به نظر بنده خیلی مشکل است که بحث ترس را از اتاق فرار جدا کرد و به مخاطب این نکته را منتقل کرد که اتاق فرار فقط تفریح ترسناک نیست. مهدی زاده نیز در نشست حل معمای «اتاق فرار» ضمن بررسی چالش های اتاق فرار از نظر حاکمیت و فعالین اظهار داشت: برای نوجوانان ۱۵، ۱۶ ساله بحث قانون از اهمیت خاصی برخوردار نیست. نکته دیگر این است که خیلی از تصمیم گیران حوزه اتاق فرار تا حالا به این محل ها نرفتند و بدین جهت ممکنست این مورد از اهمیت بالایی در تصمیم گیری ها نداشته باشد. نقاط مثبت اتاق فرار یکی از مواردی است که مغفول مانده و نیاز داریم که در این عرصه خبرسازی صورت بگیرد چونکه اتاق فرار تنها تفریح خانوادگی شمرده می شود. نکته دیگر مربوط به همکاری هنرمندان با اتاق های فرار است، بدین سان که اگر بتوان طراحان صحنه و بازیگران را با اتاق های فرار مرتبط کرد، اتفاق خوبی صورت خواهد گرفت. پس قسمتی از کار ایجاد خبرهای خوب در زمینه اتاق فرار است که در نتیجه این اقدام پدیده اتاق فرار بتواند وجهه مناسبی در جامعه داشته باشد کما این که در جامعه هنوز موسیقی از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. حسینی در ادامه با اشاره به چالش های اتاق فرار اظهار داشت: بی قانونی درباره ی اتاق فرار مختص ایران نیست و حتی در ترکیه هم وضعیت اتاق های فرار به همین ترتیب است. اتاق فرار پتانسیل افراد را شکوفا می کند. نکته قابل توجه این است که تا وقتی حاکمیتی درباره ی اتاق های فرار وجود نداشته باشد بی نظمی در این عرصه وجود دارد. هم اکنون ۵۰ درصد افرادی که اتاق فرار راه اندازی می کنند، بی تجربه هستند. در وضعیت فعلی اتاق های فرار نیاز به حمایت دارند که نظمی دراین زمینه صورت بگیرد. همین طور حسن لو نیز درباره ی چالش های اتاق فرار در ایران اشاره کرد: مسئله اصلی در زمینه سرگرمی این است که تا وقتی حاکمیت این حوزه را به رسمیت نشناسند از مخاطب نمی توان انتظار داشت، پس باید به سمت رسمیت بخشی حرکت نماییم. بنده اتاق فرار را جدی ترین رسانه ارزیابی می کنم. هم اکنون ما در مرحله کشف اتاق فرار قرار داریم و مخاطب هم هنوز شناختی با آن ندارد. مسئله دیگر مربوط به حوزه حاکمیت است بدین سان که حاکمیت هنوز به حوزه سرگرمی ها و خصوصاً اتاق های فرار توجه نکرده و به عبارتی بر سر نخواستن اتاق های فرار دعواست. علاوه بر این مهدی زاده درباره ی ورود حاکمیت به حوزه اتاق فرار اشاره کرد: یکی از راه های به رسمیت شناختن اتاق های فرار برگزاری جشنواره ها و سمینارها است. مورد دیگر این است که معاونت علمی ریاست جمهوری و صندوق نوآوری نیز می توانند در این عرصه بسیار کمک کنند. در حقیقت در صورت ورود معاونت علمی ریاست جمهوری به موضوع اتاق های فرار قضیه استفاده از پتانسیل این اتاق ها و به رسمیت شناخته شدن آنها، در کوتاه مدت بسیار پاسخگو خواهد بود چونکه در این شرایط اتاق های فرار به عنوان شغل شناخته می شوند که به ازای آن می توان اتحادیه ای دراین زمینه تشکیل گردد. در این میان اتحادیه از اهمیت بیشتری برخوردار خواهد بود چونکه تجربه نشان داده ورود حاکمیت تأثیر به سزایی ندارد. در پاسخ به اظهارات مهدی زاده، خدابخشیان متذکر شد: تا آن زمان که افتتاح اتاق ترس مسئله ساده باشد، کماکان شاهد بهم ریختگی خواهیم بود. بنده با شکل گیری اتحادیه موافق نیستم، باید برنامه ریزی درستی درباره ی اتحادیه صورت بگیرد. هم اکنون تنها یکسری از افراد می توانند بصورت رسمی اتاق ترس راه اندازی کنند و سایر افراد بوسیله تجاری این اقدام را انجام می دهند. بارها از وزارت ورزش درخواست ورود کردیم اما پاسخ دادند که نمی توانند ورود پیدا کنند. در مجموع برای ورود وزارتخانه و اتحادیه باید حداقل هایی وجود داشته باشد اما متأسفانه در ایران از نظر کیفی اتاق های فرار در زمینه افزایش نیرو بسیار رشد کردند. حسینی نیز درباره ی شکل گیری اتحادیه صنف دارندگان اتاق های فرار اشاره کرد: واقعیت این است که حدود ۷۰ هزار نفر سالانه به اتاق های فرار مراجعه می کنند، در این محل ها کار فرهنگی صورت می گیرد. هم اکنون تنها اداره مالیات اتاق های فرار در ایران را ثبت کرده است. در مجموع تا آن زمان که به بحث مجوزها ورود نکنیم نمی توان درباره ی سایر موارد اظهارنظر کرد. در وضعیت فعلی اتاق فرار به عنوان صنعت نوپا، به اندازه ای بهم ریخته است که باید از بالا به پایین با آنها صحبت کرد. حسن لو در جمع بندی بحث حل معمای اتاق فرار اشاره کرد: اینها مسائل جزئی است و باید درباره ی مسائل کلی صحبت کرد. بند مالیات واردات بازی که سالهای ۹۶و ۹۵ عنوان شد صحبت بر روی این بود که مالیات گرفتن شده در صندوق توسعه بازی ذخیره شود البته عدد بزرگی بود. در نهایت بند مذکور سال قبل تصویب گردید. این فعال حوزه سرگرمی تصریح کرد: در این فضای بازی و سرگرمی سرعت تحول بسیار اهمیت دارد. در مجموع بنظر می رسد حاکمیت قصد ورود به این مسائل را ندارد و بنظر می رسد در شورای عالی نظارت نظر بر این است که همه موارد بصورت عام در نظر گرفته شوند و وارد فضایی که فعلا هویتی ندارد وارد نشویم. این مسئله باید در سطح کلان دیده شود و البته مسائل جدی هستند و باید به سمت وزارت و سرگرمی برویم. چند وقت قبل از شورای نگهبان تماس گرفته بودند و گفته شد بندی درباره ی مالیات واردات بازی که از سال ۹۵ در مجلس مطرح شده بود، بحث بر روی این بود که مالیات حوزه بازی در صندوق بازی ذخیره شود. در نهایت بند مذکور سال قبل تصویب گردید. از جانب دیگر تصور بنده این است که ساختار وزارت ارشاد کاهنده است و این به مدل این وزارتخانه برمی گردد چونکه وزارت ارشاد مانند آمریکا با نگاه صنعتی به مسائل نگاه نمی کند و برعکس مانند فرانسه نگاه هنری نسبت به قضایا دارد. نکته پایانی این است که صنعت سرگرمی اقتضائاتی دارد که باید ساختاری برای آن طراحی شود. ۵۵۲۴۷
منبع: كاركادو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب