كوشش برای جریان صلح در ادبیات جامعه
كاركادو: رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران، در نشست «ادبیات و صلح» می گوید: باید بكوشیم ادبیات جاری جامعه به سمت و سویی سوق یابد تا در گفت وگو روزانه مردم تعابیری به كار رود كه طرف مقابل احساس آرامش كند.
به گزارش كاركادو به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران، نشست «ادبیات و صلح»، عصر دوشنبه هفتم آبان، همزمان با روز جهانی كوروش (سالروز ورود كوروش به بابِل در سال ۵۳۹ قبل از میلاد) در انجمن جامعه شناسی ایران برگزار گردید. در این برنامه اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران حضور داشت و با حاضران سخن گفت.
اشرف بروجردی در ابتدا با اشاره به مشهود بودن گرایش به صلح در ادبیات فارسی و دینی مان، از شعرای نامدار ایرانی چون حافظ، سعدی، مولانا و فردوسی یاد كرد و اظهار داشت: می توان لابه لای اشعار و سروده های این شاعران واژه هایی را پیدا كرد و معانی را به دست آورد كه این معانی گویای صلح است.
او سپس اظهار نمود: وقتی ادبیات و صلح یا ادبیاتِ صلح مطرح می شود، یعنی در گفتمان مردم و مدیران و سیاستگذاران واژه هایی به كار گرفته می گردد كه یا می تواند منجر به خشونت و درگیری شود و یا جو آرام و باطمنانیه ای را در جامعه تولید كند، طبیعی است، آنچه ملاك عمل است، جنگ و نزاع نیست.
بروجردی به سراغ نمونه هایی از صلح طلبی در ادبیات دینی رفت و اظهار داشت: حضرت امیرالمومنین در فرازی از وصیت نامه خود می فرمایند كه «صَلاَحُ ذَاتِ الْبَیْنِ أَفْضَلُ مِنْ عَامَّةِ الصَّلاَةِ وَالصِّیَامِ»، یعنی اقدام برای صلح میان افراد از همه نمازها و روزه ها برتر و بالاتر است. در قرآن، آیه ۹ از سوره حجرات، آمده است كه «وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا ۖ فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَی الْأُخْرَیٰ فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّیٰ تَفِیءَ إِلَیٰ أَمْرِ اللَّهِ» بدین معنا كه اگر دو قومی با هم درگیر شدند و جنگ كردند و یا روابط شان تیره شد، شما حَكَم شوید و آنها را به صلح دعوت كنید و اگر یكی از آن دو تعدی و ظلم كرد شما موظف هستید برای دفاع از مظلوم با ظالم بجنگید.
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران در ادامه بیان كرد: هدف آفرینش، انسان است كه تكامل یابد و تكامل وی در گرو طمانینه و آرامش است كه خوب بیاندیشد و به منظور زندگی بهتر تصمیم بگیرد. ما به صلح همراه با تامین امنیت نگاه می نماییم كه اگر امنیت فراهم گردد انسان به تعالی می رسد. وقتی پیامبر اكرم(ص) می فرمایند كه «المُسلِمُ مَن سَلِمَ المُسلمونَ مِن لِسانِهِ و یَدِهِ» یعنی مسلمان كسی است كه مسلمانان از دست و زبانش در امان باشد، دقیقا همان صلح گرایی است و این آغاز فراهم آوری جامعه ای است كه در آن رشد و تعالی را تجربه می كنند اما اكنون خشونت، گفتمان محوری ملت ها شده است.
او اضافه كرد: باید گفتمانی را رایج نماییم كه گفتمان آرامش بخش باشد و صلح را به طرف مقابل تفهیم كند. البته صلح و مصالحه شقوقی دارد و به عبارات دیگر تجربه شرایط بهتر ملزوماتی دارد كه اصل آن مفاهمه است. در سال ۱۳۷۸، رئیس جمهور ایران بحث گفت وگوی تمدن ها را بیان كرد كه برای دنیا درس شد و حتی در ژنو مركز گفت وگوی تمدن ها بوجود آمد ولی در ایران حتی یك مركز هم راه نیفتاد.
بروجردی سپس عنوان كرد: اساس صلح بر همین مبنا است و یافتن خطوط مشترك مهم می باشد. به تعبیر قرآن، تخاصم خصوصیت اهل جهنم است و حتی در آیات مقاتله، فقط در برابر ظلم است كه حق سكوت داده نشده است. یعنی ظالم اگر ظلمی كرد همه باید مقابله كنند تا حق احقاق شود. با این رویكرد، زیست در چنین شرایط محیطی آرامش بخش، جامعه ای فرهیخته، سربلند و سرفراز را خواهد داشت كه حرفی برای گفتن دارد و توام با خرد، منطق و تدبیر و تعقل می تواند حرفش را به دیگران منتقل كند.
او سپس به روایت خاطره ای پرداخت و اظهار داشت: چندین سال پیش به ژاپن رفته بودم. آنجا در جلسه ای می گفتند كه آموزه های اسلام زیباست ولی ما نمی خواهیم مسلمان شویم چون هرجا مسلمان هست، نزاع هم هست. عرضه این چهره از اسلام حاصل رفتار منِ مسلمان است. در حالیكه در جامعه اسلامی فصل مشترك بسیار است ولی درك مشترك نیست و تخاصم وجود دارد. آیات عدیده ای در قرآن، هیچگاه رویكرد مخاصمه محور ندارد و صرفا نشانه ملاطفت و عطوفت و رحمت و محبت است.
بروجردی در انتها با بیان این كه امیدوار هستم ادبیات و صلح بتواند این نگاه را برای جامعه فرهیخته ما تولید كند اضافه كرد: لازمه تجربه صلح این است كه با یكدیگر گفت وگو نماییم و محبت را شیوه رفتاری خود قرار دهیم و رفتارمان بتواند نماد رفتار مسلمانی باشد همان گونه كه امام صادق(ع) هم می فرمایند «كونُوا لَنا زَیْناً وَ لا تَكونُوا عَلَیْنا شَیْناً» یعنی زینت ما باشید نه سبب ملامت و سرزنش ما، با مردم نیكو سخن بگویید و زبانتان را حفظ كنید و از زیادهروی و زشتگویی بازدارید.
قبل از بروجردی، سید حسن امین و بعد از او هم منوچهر ثابتی سخنرانی كردند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب